Hepimizin hayatında toksik kişiler, toksik ilişkiler olabilir

Herkesin toksik bireyler ve alakalarla karşılaşabileceğini belirten uzmanlar, bu şahısların yakın etrafımızda de olabileceğini söylüyor. Bağlantılarda çaresizlik, öfke, suçluluk, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere hislere dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu hisleri sık yaşıyorsanız bu alakanın toksik olduğunu söyleyebiliriz.” diyor. Toksik şahısların özür dileme eğiliminde olmadığını vurgulayan Bhais, toksik şahısların olumsuz hislerini karşısındakine atarak onları da aşağı çektiğinin ve bu şahıslarda ekseriyetle kişilik bozukluğu sorunu olduğunun altını çiziyor.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, toksik bireylerin ve toksik münasebetlerin özelliklerine dair açıklamalarda bulundu.

Toksik kişiyi ya da alakayı vakitle tanırız

Hepimizin hayatında vakit zaman toksik beşerler, toksik alakalar olabilir diyerek kelamlarına başlayan Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu kişi akrabalardan, aileden biri, arkadaş, sevgili yahut eş olabilir. Kısa vadeli hayatımıza girebilir ya da uzun periyodik hayatımızda kalabilir. Biz bu bireyleri süreç içinde bize hissettirdikleri ya da bağın formuyla tanıyoruz.” tabirlerini kullandı.

Sık yaşadığınız olumsuz hisler münasebetin toksik olduğunu gösterir

‘Toksik’ kavramının ‘zehirli’ demek olduğunu hatırlatan Bhais, “Yani bizi zehirleyen, bizi aşağı çeken. Biz toplumsal ilgilerimizi neden kurarız? Daha uygun daha memnun, daha başarılı olabilmek, bize cüret vermesi, takviye olması için. Lakin bu bireyler tam aykırısını yapar. Biz bu şahısları nasıl tanıyoruz? Öncelikle bizim münasebetlerimizde hissettiğimiz hislerden bunu çıkartıyoruz. Şayet birtakım beşerlerle ilginizde çaresizlik, öfke, suçluluk üzere, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere kimi hisleri sık yaşadığınızı düşünüyorsanız, bu alakanın aslında toksik bir bağ olduğunu söyleyebiliriz. Karşı tarafın bizi bir formda manipüle ettiğini, değiştirmeye, denetim etmeye, makul taraflara çekmeye çalıştığını düşünebiliriz. Yaşadığımız bu hislerden anlayabiliriz.” diyerek toksik ilgiyi açıkladı.

Haklı olsanız bile suçluluk hissi yaşamanıza neden olurlar

Sağlıklı bağlarda de tarafların birbirlerine yanlış davranışlarda bulunabileceğine, yanlışlar yapılabileceğine ve kırıcı olunabileceğine değinen Bhais, “Sonrasında özür bekleriz. Lakin bu şahıslarda geri vites yoktur, yani geri adım atma durumu yoktur. Bu bireyler yanlış bir şey yaptıklarını düşündüklerinde ya da siz bunu düşünüyor olsanız bile asla özür dilemezler. Hatta şöyle olur, dersiniz ki, ‘bu durumda yüzde yüz ben haklıyım, bu hususta da bir şey diyemez artık’. O konuşma o denli farklı yerlere masraf, o denli gündemler açılır ki sonrasında siz kendinizi suçluluk hissiyle bulursunuz. Aslında baktığınızda burada da bir manipülasyon var.” dedi.

Özür dilememek gereksinimlerine âlâ geliyor

“Özür dileyememenin birçok sebebi olabilir.” diyen Bhais bu bireylerde sebebin özgüvenle bağlantılı bir sorun olduğuna dikkat çekti. Bhais, “Kendisine bir yıkım üzere gelebilir. Bu şahıslar için özür dilemek, ‘ben yanlışım, ben kusurluyum, bana olan hürmet kaybolacak, bu yüzden asla geri adım atmamalıyım, sonuna kadar gitmeliyim’ demek. Doğal ki bunların da çocukluk öğrenmeleri ve aile yaşantılarından geldiğini biliyoruz. Bu bireyler durduk yere bu türlü olmuyorlar. Ancak bir halde onların gereksinimlerine özür dilememek güzel geliyor. Lakin karşıdaki insanın muhtaçlığına yeterli gelmiyor.” açıklamasında bulundu. 

Olumsuz hisleri size de geçer 

Bu bireylerin, bağlantılarda daha fazla sorun yaşayan, ziyan görebileceğini, yalnız olduğunu, kimseye güvenmemesi gerektiğini düşünen şahıslar olabileceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu şahısların de hayata bakışıyla baş etme prosedürleri aslında bu ilgi şekli. Yaşadıklarının sonucunda bireyler bu türlü bir formül geliştiriyor. Özür dilememek, karşı tarafa kimi hisler hissetmek üzere. Zira vaktinde kendisi de bunu hissetmiş. Olumsuz his aynası diyorum ben buna. Kişi hissettiği hisleri aslında karşı tarafa aktarıyor.” dedi.

Bu şahıslarda çok önemli bir memnuniyetsizlik beklendiğini söyleyerek kelamlarına devam eden Bhais, “Sürekli mutlu olmama durumu vardır. Tenkit vardır, daima bir şeylere sinirlenirler, kızarlar, rahatsız olurlar, alınganlık gösterirler. Bir kafeye gidersiniz garsonla tartışırlar, sinemaya gideceksinizdir sinemanın yeri ile ilgili şikayet ederler. Siz de bir mühlet sonra o hisleri satın alırsınız, bir mühlet sonra sizde onun yanındayken bu hisleri sık hissettiğinizi daha eleştirel, daha alıngan olduğunuzu fark edersiniz. Aslında sizi de o hislerle aşağıya çekmeye çalışırlar.” halinde konuştu.

Toksik bireyler için ‘kötü kalpliler’ diyemeyiz

Bu şahıslara ‘kötü insanlar’ denilemeyeceğinin altını çizen Bhais, “‘Bu kişi makus kalpli ve bana bunu yapmaya çalışıyor’ diyemeyiz. Yalnızca hayatta öğrendikleriyle, aldıkları topladıkları bilgilerle bu türlü baş edebildikleri için kişi bunu yansıtıyor. Mesela, tıpkı şeyleri onlara yapmaya başlarsanız bunu olağan karşılarlar. Onlar zati bağlantının tabiatının bu olduğunu düşünüyor. O yüzden de siz ona birebir formda davrandığınızda  o kendini gerçekleştiren kehanet üzere düşünüyor. ‘Böyle olacağı aşikardı, esasen bu türlü olmasını bekliyordum’ diye düşünürler.” kelamlarıyla açıkladı.

Toksik kişiliğin farkına varılması çok zor

Bu durumun farkında varılmasının çok sıkıntı olduğunu söyleyen Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bireyler lakin, hayatlarında değer verdiği bireylerle sorun yaşadığında, ilgilerinde ya da hayatı yaşama biçiminde sorun olduğunu fark ettiklerinde terapiye başvuruyor. Diyor ki, ‘ben keyifli değilim, ben hayatımdan mutlu değilim, yani ortada bir şey yok fakat ben mutlu değilim.’ Ya da ‘Ben herkesle tartışıyorum, herkesle hengame ediyorum. Herkes benden uzaklaşıyor, yalnız hissediyorum.’ Lakin bu şikayetlerle, dolaylı yollardan fark ederek geliyorlar.” açıklamasında bulundu.

Davranışları çoklukla kişilik bozukluğu kaynaklı 

Toksik insanların davranışlarının altında yatan nedenin aslında bir hastalık olduğunu lisana getiren Bhais, “Altta yatan neden, korku, depresif bir durum, kişilik bozuklukları olabilir. Çoklukla kişilik bozuklukları daha sık gördüğümüz bir neden oluyor. Bu nedenle âlâ insan yahut makûs insan olarak değerlendirmemek, bunun bir hastalık olduğunu bilmek gerekiyor.” ihtarında bulundu.

Sağlıklı bir bağlantıda aldığınız kadar verebiliyor olmak önemli

Memnuniyetsiz,  depresif yahut telaşlı herkese toksik denilemeyeceğine dikkat çeken Bhais kelamlarını şöyle tamamladı:

“Bir alakanın başından sonuna siz bu durumları hissediyorsanız o toksik bir kişidir. Lakin bazen arkadaşlarımızın dosta gereksinimi vardır, bir şeyleri anlatmaya muhtaçlığı vardır. Birtakım insanların çok keyifli olmadığı için sessiz kalmaya gereksinimi vardır. Bu devirleri de arkadaşlarla birlikte geçirmek gerekebilir. Sağlıklı bir münasebette aldığınız kadar verebiliyor olmak değerlidir. Ben şayet kıymetli hissetmek ya da itimat hissi verebiliyorsam, o da bana sevgi ve şefkati verebiliyor mu? Benim gereksinimim olanı alıp ben ona gereksinimi olanı verebiliyor muyum? Bir taraf daha fazla veriyorsa, bir taraf daima daha fazla alıyorsa o vakit orada istikrarsız ve sağlıklı olmayan bir bağlantı vardır.”

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı