Gelecek kaygısı mı? Üstesinden gelmek çok kolay!
Geleceğe dair meslek, aile, sıhhat, maddi mevzular üzere çeşitli alanlardaki sorumluluklar, gayeler ve beklentiler, bazen büyüklüğü bazen de meçhullüğü nedeniyle başa çıkması güç bir hale gelebiliyor. Bireylerin gelecek hakkındaki belirsizlikler ve muhtemel olumsuz kanılar nedeniyle kaygı ve gerilim yaşaması, gelecek telaşını da beraberinde getiriyor. Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek korkusunu beraberinde getiren faktörleri ve bu durumla başa çıkmak için yapılması gerekenler hakkında bilgiler verdi.İnsanların münasebetler, iş hayatı yahut iktisat üzere hayatın farklı alanlarında neler olacağını merak etmesi hayli olağan. Bireyin gelecekle ilgili hayatına nasıl devam edeceğini varsayım edememesi ve üzerinde denetim sahibi olmadığını düşünmesiyle meydana çıkan ağır tasaya, gelecek telaşı deniyor. Gelecekteki olaylar hakkında günler, hatta aylar öncesinden düşünmek bile dert düzeyini arttırabiliyor. Kaygı ve cinsleri hakkında açıklamalarda bulunan Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek korkusunun birden fazla nedenden ötürü hissedilebileceği üzere tek bir sebep yüzünden de olabileceğini belirterek, sorunun tahlili için teklifler paylaştılar. GELECEK KORKUSU ‘YAYGIN TASA BOZUKLUĞU’NA EŞLİK EDİYORKaygının alt tipleri olduğunu ve bireylerin birçok bahiste dert duyabileceğini tabir eden Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, tasanın geleceğe yönelik olmasının yanı sıra gelecek hakkında daima korku duymanın da bambaşka bir tasa çeşidi olduğunu söylediler. Gelecek korkusunun çoklukla “Yaygın Tasa Bozukluğu” üzere var olan bir anksiyete meselesine eşlik ettiğinin altını çizen klinik psikologlar, gelecek tasasının hangi durumlarda yaşandığı ile ilgili şunları anlattılar:
- Belirsizlik: İnsanlar da, tüm canlılar üzere kendini inançta hissetmek ister. Kişinin bugünkü ya da gelecekteki durumuna dair bir belirsizlik olması, gereksinimlerinin karşılanıp karşılanmayacağına yönelik bir tasa olarak ortaya çıkarabilir.
- Değişim ve Dönüşümün Suratı: Dünyanın daima gelişmesi ve değişmesi ile birlikte günümüzde birçok farklı faktör, gelecek telaşını besliyor. Bu değişim ve gelişime ahenk sağlamaya çalışmak, muhtaçlıkları karşılamak telaş düzeyinin artmasını etkiliyor.
- Yaşa bağlı olarak çözülmesi gereken krizler: Dünyaca ünlü bilim insanı Erik Erikson’a nazaran, gelişim ömür uzunluğu devam eder ve ömrün her periyodunda çözülmesi gereken krizler bulunur.
- Ergenlik ve Yetişkinlik Periyodu: Ergenlikte yaşanan kimlik karmaşası; cinsel, toplumsal ve mesleksel kimlik inşa etme, birinci yetişkinlik periyodunda romantik alakalar, bağ kurma omurdaki değerli kriz periyotlarını oluşturuyor. Yetişkinlik periyodunda ise bireyler ömürlerinin sorumluğunu ellerine alıyor ve toplumda kendilerine bir yer ediniyor. Bunun için de gelecek jenerasyonu oluşturmak ve onlara rehberlik edebilmek için üretken olmaya çalışıyorlar. Bu da kişi üzerinde farkında olunmasa da bir gerilim ve korku meydana getirebiliyor.
- Krizlerin çözülmesi: Bu geçiş devirlerinin hepsi birer kriz olmakla birlikte huzurlu bir formda hayata devam edebilmek için bu meselelerin çözülmesi ve nasıl çözüldüğü ehemmiyet taşıyor. Finans ve eğitimle ilgili meseleler, günlük hayatı etkileyen politik sıkıntılar, çocuk yaştan itibaren gayret gerektiren durumlar; bireylerin kimlik inşa etme sürecinde, yakın romantik bağların kurulmasında ve üretken olma üzere marifetlerin gelişmesinde kıymetli risk faktörleri olabiliyor. Risk faktörleriyle çaba etme konusunda baş etme kaynaklarının sonlu olması ve bu faktörlerin bireyin kendi eforuyla düzeltilemez halde olması da gelecek derdinin artmasında hayli tesirli.
- Kritik Devirlerde Karşılaşılan Problemler: Sosyal statü, ekonomik durum, eğitim ve üretken olmak üzere bireyin omurundaki kıymetli ögeleri baltalayan durumlar, korku düzeyinin artması için kâfi.
- Keyif veren aktivitelere yönelin: Bireylerin, günlük hayatlarındaki problemlerinden uzaklaşmaları için sevdikleriyle vakit geçirmeleri, kitap okumaları, müzik dinlemeleri, antrenman yapmaları kişiyi müspet olarak tesirler.
- Benzer telaşları olan beşerlerle paylaşımda bulunun: Ortak telaşı olan insanların birbirleriyle bağlantı kurması kimi vakit korkuyu beslese de bireyler kendilerini anlayan beşerlerle irtibat kurduklarında rahatlayabilirler. Emsal korkuları olan şahıslarla bağlantıda olmak, olumsuz hislerin içinde kaybolmadan olumlu olasılıkları da düşünmek ve karşılıklı takviye olmak rahatlatır.
- Olumsuz senaryoları fark edin ve riskleri değerlendirin: Gelecekteki bir durumdan çok o duruma dair olumsuz beklentiler, olayın olduğundan daha makûs görünmesine ve korku düzeyinin artmasına neden olur. Sonu daima berbat biten senaryolar düşünüldüğünü fark etmek, o senaryo üzerine daha fazla düşünüp gerçek olan oymuş üzere yaşamak yerine gerçekte neler olduğu değerlendirilmeli. Somut işaretlere odaklanmalı ve bunların ne manaya gelebileceği gerçekçi bir gözle ele almalı.
- Olumlu ayrıntılara odaklanın: Bugünü değerlendirebilmek için var olan şartları konuşmak, içinde bulunulan yahut şahit olunan olumsuz deneyimlere odaklanmak kaçınılmaz üzere görünebilir. Fakat kişi tüm vaktini ve gücünü buna odaklanmak için harcamamalı, kendisini keyifli edecek ayrıntılara odaklanarak o bahislere vakit ayırmalı. Şimdi yaşanmadığı ve ihtimallerle dolu olduğu için geleceğe olumlu bir pencereden bakmaya itina gösterilmeli.
- Profesyonel dayanak almayı değerlendirin: Gelecek tasası, kişinin gündelik hayatını olağan formuyla devam ettirmesine mani oluyor ve bireyi gündelik işlerinizi yapamayacak bir duruma getiriyorsa bu hususta uzmanlardan yardım almak ve gelecek tasasını yönetmek için yeni baş etme düzenekleri inşa etmek yararlı olacaktır.