Ege Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Funda İşçioğlu’nun yürütücülüğünü yaptığı “Rüzgar Suratına Dayalı Çok-Durumlu Sistem Güvenilirlik Tahlili Yaklaşımı ile Ege Üniversitesi Rüzgar Güç Üretim Performansının Tahminlenmesi” başlıklı proje TÜBİTAK 1002 Süratli Dayanak Programı kapsamında desteklenmeye uygun bulundu.
Proje grubunu tebrik eden EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Üniversitemiz bilim insanları tarafından toplumun gereksinimlerine yönelik farklı bahislerde yenilikçi bir bakış açısıyla araştırmalar yürütülüyor. 12. Kalkınma Planı’nda yer verilen öncelikli alanlara yönelik ulusal ve memleketler arası iş birlikli çalışmalara yönelen araştırmacılarımız, nitelikli katma bedel yaratacak projeler üretiyorlar. Yerli ve ulusal bir anlayışla hazırlanan bu projelerimiz TÜBİTAK nezdinde de kabul görerek desteklenmeye uygun bulunuyorlar. Tam akredite, öğrenci odaklı araştırma üniversitemizin bilim ekosistemi içerinde çalışmalarını sürdüren Fen Fakültesi Öğretim Üyemiz Doç. Dr. Funda İşçioğlu’nun yürütücülüğünü yaptığı proje de bu kapsamda TÜBİTAK’tan takviye almaya hak kazandı. Yürütülecek çalışma ile alternatif bir güç kaynağının kullanılabilmesi anlamında üniversitemize bir yol haritası sunulması planlanıyor. Hem üniversitemize hem ülkemizdeki başka kurum ve kuruluşlara yol göstererek model sunacak olan çok değerli ve manalı bu çalışmayı sürdüren proje grubunu tebrik ediyor, muvaffakiyetlerinin devamını diliyorum” dedi.
“Rüzgâr gücünün pek çok avantajı bulunuyor”
Araştırmanın içeriği ile ilgili bilgi veren proje yürütücüsü Ege Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Funda İşçioğlu, “Rüzgar gücü, yenilenebilir bir güç kaynağıdır ve çeşitli avantajlara sahiptir. Bu güç kaynağı, etrafa ziyanlı toksik unsurlar yahut kirleticiler salmaz, hasebiyle çevresel tesirleri minimaldir. Ayrıyeten, fosil yakıtlardan kaynaklanan sera gazlarını azaltarak global ısınmayı engellemede rol oynar. Rüzgâr gücü, doğal bir kaynaktır ve her yerde bulunabilir. Bu özelliği, güç ithalatını azaltabilir ve mahallî istihdam yaratma potansiyeli sunar, böylelikle ekonomik kalkınmaya katkıda bulunabilir. Birebir vakitte, rüzgâr gücü üretimi sırasında atık oluşmaz, bu da çevresel sürdürülebilirliği artırır. Bu güç tipi, suyu kirletme problemini da ortadan kaldırarak su kaynaklarının korunmasına yardımcı olur. Fosil yakıtlar ve nükleer güç santralleri üzere öteki güç kaynaklarına kıyasla düşük su tüketimine sahiptir. Bu özelliği, dünya genelinde giderek artan su kıtlığı sıkıntısına karşı bir tahlil sunar. Şuanda dünya genelinde, global elektrik tüketiminin yaklaşık yüzde 2.5’ini rüzgar gücü karşılamaktadır. Sanayi iddialarına nazaran, önümüzdeki on yıl içinde bu kapasitenin iki katına çıkması beklenmektedir. T.C. Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’nda edinilen bilgiler doğrultusunda ve 2006 yılında hazırlanan Türkiye Rüzgar Gücü Potansiyel Atlası (REPA-V1) bilgilerine nazaran, Türkiye’de 50 metre yükseklikte ve yıllık ortalama rüzgar suratı 7,5 m/s üzerinde olan bölgelerde, kilometrekare başına 5 MW gücünde rüzgar türbini kurulabileceği hesaplanmıştır. Bu şartlara sahip alanlarda, toplamda 47.849,44 MW kapasiteli rüzgâr gücü santralleri kurulabileceği belirlenmiştir. Bu kapasiteye karşılık gelen toplam alan, Türkiye’nin yüzölçümünün yüzde 1,30’una denk gelmektedir. Haziran 2022’nin sonu itibariyle, Türkiye’deki rüzgâr enerjisine dayalı elektrik kurulu gücü 10.976 MW olarak kaydedildi. Bu, ülkenin toplam kurulu gücünün yüzde 10,81’ini oluşturuyor” diye konuştu.
“Türkiye tükettiği gücün yaklaşık yüzde 7,1’ini rüzgâr santrallerinden karşılıyor”
Doç. Dr. Funda İşçioğlu, “Bugün tükettiği gücün yaklaşık yüzde 7.1’ini rüzgar santrallerinden karşılayan ülkemizde Ege Üniversitesinde halihazırda mevcut iki adet küçük güçte (5 KW) rüzgar türbini EÜ Güneş Gücü Enstitüsü bahçesinde ve iki adet (3-5 KW) rüzgar türbini de EÜ Çeşme Turizm Fakültesi bahçesinde heyeti olup Üniversite’de gereksinim duyulan gücün bir kısmını karşılamaktadır. Türkiye’deki rüzgar enerjisinin toplam kurulu güçteki oranına bakıldığında ve Türkiye’de üniversitelerde kayıtlı olan santrallerin sayısına bakıldığında, Ege Üniversitesinin pozisyonu ve potansiyel rüzgar suratı kıymetlendirilerek mevcut güç üretimine katkı sağlama potansiyelinin kıymetlendirilmesi son derece değerlidir. Münasebetiyle bu çalışmanın bu manada Ege Üniversitesine kıymetli ölçüde katkı sağlayacağı öngörülmektedir” dedi.
“Bu proje ile Ege Üniversitesine bir yol haritası sunulacak”
Hazırlanan projenin, Ege Üniversitesinin alternatif bir güç kaynağını kullanılabilmesine yönelik yol haritası sunacağını tabir eden Doç. Dr. Funda İşçioğlu, “Belirli bir bölgeye kurulan rüzgar türbini güç üretim potansiyelinin tahminlenmesinde en değerli kriter belirlenen bölge için farklı mevsimleri de dikkate alan en uygun rüzgar suratı dağılımını belirleyebilmektir. Bu maksatla bu projede öncelikle Ege Üniversitesi için belirlenen ve rüzgâr potansiyeli yüksek iki farklı bölgeye en yakın rüzgâr ölçüm istasyonu bilgileri kullanılarak ilgili bölgeler için mevsimsel rüzgar suratlarına ilişkin en uygun dağılımlar belirlenecektir. Bu projede temel olarak rüzgâr suratına bağlı olarak bölgelere kurulabilecek uygun rüzgâr türbinleri için performansa dayalı bir güvenilirlik tahlili çalışması yürütülecektir. Bu güvenilirlik tahlili çalışmasında, bir rüzgar türbini performansı, türbin tarafından üretilen güç ve bu gücün rüzgar suratına bağlı olarak belli eşik bedellerine nazaran söz edilmesi durumu dikkate alınarak tanımlandığından, çok-durumlu bir sistem modeli ele alınmıştır. Çalışmada ele alınan çok-durumlu sistem modeli için düzey mümkünlük tahminlemesi ilgili alandaki çalışmalardan farklı olarak stokastik süreçler ile ele alınacaktır. Ege Üniversitesi için belirlenen iki bölgenin rüzgar potansiyeli incelemesinin yapılması yanında ilgili bölgelere kurulabilecek rüzgar türbinleri için maliyet ve güvenilirlik teması ile planlanacak bir optimizasyon çalışması ile ilgili bölgelere kurulacak optimal sayıdaki rüzgar türbini sayısı belirlemeye çalışılacaktır. Bu manada bu çalışmanın sağlayacağı katkılar dikkate alındığında, bu çalışma ile Ege Üniversitesi açısından alternatif bir güç kaynağının kullanılabilmesi manasında üniversiteye bir yol haritası sunulması planlanmıştır” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
News
