Günümüzde global bir salgın olarak nitelendirilen obezitenin, irade eksikliği ile açıklanabilecek kolay bir yapıda olmadığı, bilakis birçok faktörden etkilenen kronik bir hastalık olarak bireylerin bir tabip takviyesi ile baş edebilecekleri bir durum olduğuna vurgu yapılıyor. Novo Nordisk’in öncülüğünde başlatılan, “Bu İş Sandığından Büyük” kampanyası da toplumun obezite ile ilgili yanlış algılarını yok etmeyi, obezitenin bir hastalık olduğuna vurgu yapmayı ve bireylerin bu hususta hakikat bilgiye ulaşmalarına takviye olmayı hedefliyor.

Küresel bir salgın olarak görülen obezite, bireylerin hayatından ülke ekonomilerine kadar geniş çaplı tesirleri olan bir hastalık. Uzmanlar, 2035 yılında dünya nüfusunun yarısını etkilemesi beklenen fazla kilo ve obezite ile çabada doktor dayanağı almanın değerini vurguluyor. “Bu İş Sandığından Büyük” kampanyası, obezitenin geleceğini değiştirmede toplumsal farkındalığı artırmanın ehemmiyetine dikkat çekmeyi odağına alıyor. 

Gazeteci ve sunucu Mirgün Cabas’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen  “Bu İş Sandığından Büyük” kampanyasının tanıtım toplantısına katılan Novo Nordisk Türkiye Lider Yardımcısı ve Genel Müdürü Jens Pii Olesen, Novo Nordisk Türkiye Klinik, Medikal ve Ruhsatlandırma Kıdemli Yöneticisi Dr. Ömer Buğra Bahadır, Novo Nordisk Türkiye Pazara Erişim ve Kurumsal İlgiler Kıdemli Yöneticisi Esra Gökşen ve kampanyada uzman dayanağı sağlayan Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sinem Kıyıcı, obezite hastalığını çeşitli boyutları ile ele alarak kampanyanın gayeleri ile ilgili açıklamalar yaptı.

OLESEN: “OBEZİTE YÜZYILIN YENİ SALGINI OLARAK GÖRÜLÜYOR”

2035 yılına kadar dünya nüfusunun yarısının obeziteli ve fazla kilolu olacağının öngörüldüğünü belirten Novo Nordisk Türkiye Lider Yardımcısı ve Genel Müdürü Jens Pii Olesen, Türkiye’de ise günümüzde 20 milyondan fazla yetişkinin obeziteli olduğuna vurgu yaptı.

Olesen, kelamlarına şöyle devam etti:

“Obezite, 30 kg/m2 veya daha yüksek VKİ (Vücut Kütle İndeksi) olarak sınıflanan ve fizyolojik, ruhsal, çevresel, sosyoekonomik ve genetik faktörler dahil pek çok faktörden etkilenen ilerleyici ve önemli bir kronik hastalıktır. Lakin obezite bu kısa tariften çok daha fazlasıdır ve tahlili için uzun bir süreç gerekmektedir. Pekala, obeziteyi neden salgın olarak nitelendiriyoruz? Yapılan araştırmalar sonucu 2025 yılına kadar tüm dünyada, 241 milyonu çocuk ve adolesan olmak üzere, 1 milyardan fazla kişinin obeziteden etkileneceği kestirim ediliyor.”

OLESEN: “BU SORUN HASTALARIN TEK BAŞINA ÇÖZEMEYECEĞİ KADAR DEĞERLİ BİR TOPLUM SIHHATİ SORUNUDUR”

Konuşmasında obezite ile birlikte yetersiz beslenme ve iklim değişikliğinin yarattığı global sindemiye de vurgu yapan Olesen, kelamlarına şöyle devam etti:

“Günümüzde obezite, yetersiz beslenme ve iklim değişikliği, insan sıhhati ve sağkalımına yönelik en önemli üç tehdittir. Her ülkede ve dünyanın tüm bölgelerinde nüfusun birçoklarını etkileyen bu üç tehdit, değerli bir global sindemi olarak tanımlanabilir; bu nedenle de birebir anda ve tıpkı yerde ortaya çıktıkları, birbirleriyle etkileşerek karmaşık meselelere yol açtıkları ve altta yatan ortak toplumsal etkenleri paylaştıkları için bir sindemi yahut sinerjik epidemi oluştururlar. Bu durum tıpkı vakitte, obezitenin birçok çevresel etkenden beslenmesinin ve bu nedenle de global çapta sıhhat krizi haline gelmesinin bir sonucudur. Bu sorun, toplumun her bölümünün bu hastalıkla uğraşa dahil olmasını gerektirmektedir. Biz de kampanyamızda, bu kıymetli hususta üzerimize düşeni yaparak, obezitenin bir hastalık olduğu konusunda farkındalık yaratmayı ve toplum sıhhatine yarar sağlayacak çalışmalara imza atmayı hedefliyoruz.”

DR. BAHADIR: “TÜRKİYE’DE OBEZİTELİ BİREYLERİN YALNIZCA %57’Sİ KRONİK BİR HASTALIĞA SAHİP OLDUĞUNUN FARKINDA”

Obezite riskinin Türkiye’deki boyutlarına dikkat çeken Novo Nordisk Türkiye Klinik, Medikal ve Ruhsatlandırma Kıdemli Yöneticisi Dr. Ömer Buğra Bahadır ise şunları söyledi:

“Yapılan çalışmalar, bugün tüm dünyada yaklaşık 813 milyon yetişkinin obezite gerçeği ile yaşadığını gözler önüne serdi. Türkiye’deki tablo da ne yazık ki hiç iç açıcı değil. Türkiye’de her 3 yetişkinden 1’i obeziteli, 1’i ise fazla kilolu. Ve ne yazık ki tekrar bu datalara nazaran, Avrupa sıralamasında birinci sırada yer alıyoruz.

 IPSOS’un 2023 yılında Türkiye’de gerçekleştirdiği bir araştırmaya nazaran;

-Fazla kilolu ve obeziteli şahıslarda, obezitenin kronik bir hastalık olduğunun farkında olanların oranı yalnızca %57. 

-Bunun yanında, fazla kilolu ve obeziteli olduğunun farkında olmayan lakin “Farkında olsaydım bir tabibe başvururdum” tabirini kullananların oranı ise %26. 

-Herhangi bir sıhhat sorunu nedeniyle doktora giden fazla kilolu ve obeziteli bireyler ortasında, hekimiyle obezite hakkında konuşanların oranı da % 52 olduğu görüldü.”

DR. BAHADIR: “DOĞRU BİLGİYE ULAŞMAK KONUSUNDA BİR KAYNAK YARATMAK İSTİYORUZ”

Obezitenin yalnızca bir iradesizlik sıkıntısından kaynaklandığı üzere yanlış algıların yaygın olduğunu vurgulayan Bahadır, Bu İş Sandığından Büyük kampanyasının maksadını şöyle açıkladı:

“Biz de bu kampanyamız kapsamında, yanlışsız bilgiye ulaşmak konusunda bir kaynak yaratmak, obezite ile ilgili farkındalık seviyesini artırarak doktor takviyesi almalarının ehemmiyetini vurgulamak emeliyle “Bu İş Sandığından Büyük” (buissandigindanbuyuk) internet sitesini kurduk. Obezite ile ilgili hakikat bilgileri barındıran bir kütüphane olarak pozisyonlandırmak istediğimiz bu internet sitesi; doktorlar ile çekilmiş bilgilendirici görüntüler, şimdiki literatürler doğrultusunda hazırlanan makaleler, ilham verici içerikler ile daima zenginleşmeye devam edecek. Sağlıklı bir kuşak yaratmak ve obeziteden kaynaklı sıhhat yükünü hafifletmek için bu türlü kampanyaların ve bilgilendirici platformların değerli olduğunu düşünüyoruz.”

GÖKŞEN: “OBEZİTE VE YAN HASTALIKLARININ TEDAVİ MALİYETİ, ÜLKEMİZDE TOPLAM SIHHAT HİZMETLERİ MALİYETİNİN %11’İNDEN FAZLASINI KAPSIYOR”

Obezitenin bireylerin üzerinde yarattığı sıhhat yüklerinin yanında ekonomik yükleri olduğunu da vurgulayan Novo Nordisk Türkiye Pazara Erişim ve Kurumsal Alakalar Kıdemli Yöneticisi Esra Gökşen, “Obezite, birden çok faktörden etkilenen ve onlarca yan hastalığa ve komplikasyona neden olabilen komplike bir hastalıktır. Bu komplike hastalığın bireyin üzerinde yarattığı sıhhat yüklerinin yanında ekonomik yükleri de bulunmaktadır. Obezite ve sebep olduğu yan hastalıkların tedavi maliyeti, ülkemizde toplam sıhhat hizmetleri maliyetinin %11’inden fazlasını ve SGK harcamalarının %15 kadarını kapsıyor” halinde konuştu.

GÖKŞEN: “%13 ORANINDA KİLO KAYBEDİLMESİ DURUMUNDA TİP 2 DİYABET RİSKİ %41 AZALDIĞI GÖRÜLDÜ”

“Obezitenin kalp damar hastalıklarından teneffüs hastalıklarına kadar hayati riskler yaratan önemli tesirleri var. Bu da hastaların hayat kalitesini büyük oranda etkiliyor” açıklamasını yapan Gökşen, kelamlarına şöyle devam etti:

“Fiziksel tesirleri bakımından günlük işleri yapmakta zorlanma, bedensel yükün artması nedeniyle ağrı çekme üzere onlarca meseleye sebep oluyor. Fizikî tesirlerin çok çeşitli olmasının bir sonucu olarak da hem tedavi sürecindeki maddi yük artıyor hem de çalışma hayatını sekteye uğratarak ekonomik özgürlüğün kısıtlanmasına neden olabiliyor. Bir yıl içinde sıhhat nedenli gerçekleşen iş gücü kaybının 1/3’ü obezite ve alakalı durumlar nedeniyle gerçekleşiyor. Halbuki kilo vererek bu risklerin önemli oranda azaltılması mümkün. İngiltere’de yapılan bir çalışmaya nazaran, başlangıç kilosundan ortalama %13 oranında kilo kaybedilmesi durumunda Tip 2 diyabet riskinde %41, uyku apnesi riskinde %40, hipertansiyon riskinde %22, dislipidemi riskinde %19 ve astım riskinde %18 azalma sağlandığı görülmüştür.”

OBEZİTE NEDEN BİR HASTALIK OLARAK GÖRÜLMELİDİR?

Toplantıda kıymetli bilgiler paylaşan Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sinem Kıyıcı, obezite konusunda ferdî ve toplumsal bilinçlenmenin ehemmiyetine dikkat çekti. 

Prof. Dr. Kıyıcı, obezitenin yalnızca dış görünüşü etkileyen, kozmetik bir sorun olmadığı ve iradesizlik sonucu ortaya çıkmadığı bilgilerinin altını çizdi. “Görülme sıklığı, gelişiminde rol oynayan çoklu etkenler ve bireylerde sebep olduğu ruhsal ve fizikî yük göz önüne alındığında, obezitenin aslında sanıldığından daha büyük bir sıhhat sorunu olduğunu söyleyebilirim” formunda konuşan Prof. Dr. Kıyıcı, kelamlarına şöyle devam etti:

“Kronik bir hastalığın belirti ve bulgularına sahip olması, bedenin kimi işlevlerinin olağan işleyişinde bozulmaya neden olarak birçok yandaş hastalığı tetiklemesi ve organ hasarına neden olması, obezitenin kronik bir hastalık olarak kıymetlendirilmesi gerektiğini gösteriyor.”

OBEZİTEYİ TETİKLEYEN FAKTÖRLER NELER?

Peki, obeziteyi tetikleyebilen faktörler neler? Prof. Kıyıcı bahis ile ilgili şunları söyledi:

“Obezitenin ortaya çıkmasında; yaş, cinsiyet, aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları, hareketsiz bir hayat stili, hormonal ve metabolik faktörler, genetik faktörler, sigara ve alkol kullanımı, kimi ilaçlar, ekonomik ve sosyo-kültürel faktörler ve ruhsal sorunlar üzere etkenleri sayabilirim.”

PROF. DR. KIYICI: “TEDAVİDE KESİNLİKLE DOKTOR TAKVİYESİ ALINMALI”

Bu karmaşık etkenlerin yanında sebep olduğu yan hastalıklar nedeniyle obezitenin kıymetli bir sıhhat yükü oluşturduğunu da vurgulayan Prof. Dr. Kıyıcı, “Obezite; insülin direnci, tip 2 diyabet, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, kalp ve damar hastalıkları, kireçlenme üzere eklem hastalıkları, teneffüs ve sindirim sistemi hastalıkları, birtakım kanser tipleri, depresyon üzere pek çok sıhhat meselesini tetikleyen önemli bir hastalıktır. Bu nedenle de tedavi sürecinde kesinlikle tabip takviyesi alınmasını gerektirir” dedi.

PROF. DR. KIYICI: “HER BİREYİN TEDAVİ SÜRECİ FARKLIDIR”

Obezite ile çabada en kıymetli anahtarın farkındalık olduğuna dikkat çeken Prof. Kıyıcı, “Obezitenin bir hastalık olduğu ve nasıl bir hastalık olduğu bahislerinde şuurlu bir toplum yaratmak, sağlıklı kuşaklar oluşturmak için epeyce önemli” formunda konuştu ve şöyle devam etti:

“Birçok farklı etkenin tetiklemesiyle ortaya çıkan obezite, doğal ki her bireyde farklı bir durum yaratıyor. Bu noktada bireylerin tabiplerinin yönlendirmeleri ile hareket etmesi çok kıymetli. Zira her bireyin metabolizması, sahip olduğu genetik faktörler, maruz kaldığı çevresel etkenler, içinde bulunduğu ruhsal durum farklıdır. ‘Hastalık yoktur, hasta vardır’ bakış açısı burada da geçerliliğini koruyor.” 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı